THE GREAT AMERICAN DICTATOR

DEEL I – Donald Trump en zijn 40 rolmodellen

De conservatieve columnist Robert Kagan vergeleek Trump met Caesar en zei: ‘A Trump dictatorship is increasingly inevitable’. Volgens de Republikein Liz Cheney, een verklaard vijand van Donald Trump, zijn de Verenigde Staten ‘sleepwalking into dictatorship’. Hun waarschuwingen, gedaan in december 2023, waren echter niet besteed aan hun partijgenoten. Een jaar voor de verkiezingen van november 2024 vroeg Fox-presentator Sean Hannity aan Trump of hij een dictator zou zijn tijdens een tweede termijn, waarop Trump antwoordde: ‘Only on Day One. After that, I’m not a dictator.’ Hij loog. Donald Trump voldoet aan vrijwel alle kenmerken en uitingsvormen die leiderschapsexpert Frank Schaper in 2015 formuleerde voor een dictator, in zijn boek Het Dictatorvirus, zoals grootheidswaan, zelfverrijking, bedrog, geheimen, sektegedrag en corruptie. Trumps pogingen om zijn macht te behouden na de verloren verkiezingen in november 2020 zijn bekend. Minder bekend is hoe hij een dictator is geworden. Wie waren zijn voorbeelden? In dit eerste deel van de Trumptrilogie The Great American Dictator ontleedt Schaper de complete set van 40 rolmodellen die het leven, de loopbaan en de modus operandi van de 45ste president van de Verenigde Staten hebben gevormd. 

Trumps rolmodellen variëren van zijn ouders tot legendarische zakenmannen, een Arabische wapenhandelaar, bijzondere filmpersonages, illustere Hollywoodbazen, Amerikaanse presidenten, een Franse president en een Russische dictator. Vrijwel alles wat Trump doet of zegt heeft hij van hen afgekeken, bewust of onbewust. Met zijn liefde voor goud, golf en valsspelen imiteerde Trump zijn filmheld Auric Goldfinger. Zijn uitspraak ‘You’re fired!’  kopieerde hij van New York Yankees-eigenaar George Steinbrenner. Het bijbehorende schietgebaar en zijn geknepen blik keek Trump af van zijn idool Clint Eastwood. ‘Make America Great Again’ was eerst de slogan van rolmodel Ronald Reagan en het woord ‘witchhunt’ werd al veelvuldig gebruikt door Trumps inspirator Richard Nixon. Zijn strategie in rechtszaken leerde hij van zijn mentor, advocaat en fixer Roy Cohn. Wie Trump écht wil begrijpen moet dus eerst zijn rolmodellen bestuderen.

ISBN: 9789083395807
Publicatiedatum: Februari 2024

DEEL II – De fatale neergang van Trumps karakter

Hoe is Donald Trump Amerika’s grootste oplichter en meest corrupte president ooit geworden? Waarom liegt hij over alles? Wat maakt dat hij geen schaamte voelt en nooit opgeeft? Trump combineert zijn obsessieve behoefte aan aandacht en dominantie met een onbedwingbare strijdlust. In zijn universum is valsspelen daarbij van levensbelang. Verliezen is doodgaan. Altijd en overal. Tegen een golfmaatje zei hij: ‘You see those guys? They cheat. See me? I cheat. And I expect you to cheat because we’re going to beat those guys today.’ Frank Schaper daalt in Deel II van The Great American Dictator gevaarlijk diep af in het brein van de voormalige president. Hij verklaart de neergang van diens karakter aan de hand van het Enneagram, een persoonlijkheidstypologie. Twee van de negen Enneagramtypes zijn volgens hem Trumps voornaamste overlevingsstrategieën, namelijk de Winnaar en de Baas, op steeds ongezondere niveau’s. Naarmate zijn populariteit en macht toenamen verwerd de zichzelf promotende narcist uiteindelijk tot een wraakzuchtige psychopaat. Schaper analyseert Trumps persoonlijkheid gedurende diens opkomst en ondergang als vastgoedmagnaat, gevolgd door een eerste comeback als kijkcijferkanon in de TV-show The Apprentice. Zijn op leugens en intimidatie gebouwde imago werd beloond met het presidentschap. De grootheidswaan van Donald Trump, die hardop droomde van zijn beeltenis op Mount Rushmore, werd versterkt door het overleven van zowel het Mueller-onderzoek als van zijn impeachment en zijn COVID-19-besmetting. De megalomane dictator keek op 6 januari 2021 urenlang verrukt naar de door hem geïnitieerde bestorming van het Capitool, terwijl een verbijsterd Amerika zich afvroeg waarom hij niet ingreep. Bijrollen zijn er voor zijn biografen, zijn handlangers en zijn tegenstanders. In de epiloog, getiteld ‘Four trials and a funeral’, lijdt een getergde Trump pijnlijke verliezen in de rechtzaal, waar rechters de baas zijn. Ondertussen groeit zijn wraakzucht.

ISBN: 9789083395814
Publicatiedatum: Juni 2024

De neerwaartse ontwikkeling van Trumps karaktertypes 3 en 8
© Frank Schaper

DEEL III – Kool-Aid voor de sekte van Trump

Leiderschap bestaat bij de gratie van volgerschap. Donald Trump weet dat: ‘I think I have the greatest base in the history of politics because they are not believers in false things.’ Frank Schaper bestudeerde de interactie tussen Trump en zijn volgelingen. Wie zijn deze normale, maar misleide Amerikanen die écht denken dat hij hun Verlosser is en dat de verkiezingen van 2020 zijn gestolen? Dominee Wiggins zei tegen presentator Tijs van den Brink: ‘The Lord spoke to me and told me that Trump was His Choice, His Chosen One.’ Trisha Hope documenteerde alle tweets van Trump in boeken alsof die het Nieuwe Testament zijn: ‘Jesus uses imperfect people. And I believe Jesus has chosen Donald Trump to save this country.’  Journalist Katy Tur merkte al in 2016 op: ‘His supporters believe Donald Trump is going to keep them safe. Almost all of them are white.’ Volgens sekte-expert Steven Hassan is Trump een sekteleider, die hem doet denken aan Jim Jones: ‘His presidency is a personality cult that uses politics and religious right-wing ideology.’ 

Schaper reconstrueert Trumps machtsovername van de Republikeinse partij en toont aan hoe leugens, brainwashing en sektegedrag tijdens de pandemie tot tienduizenden onnodige coronadoden leidden. Door zijn MAGA-miljoenensekte kon Trump twee keer tot president worden gekozen, ondanks zijn faillisementen, veroordelingen, impeachments en een couppoging met gewelddadige white supremacists als stoottroepen voorin. Het kenmerk ‘sektegedrag’ heeft Trump gemeen met andere dictators, net als alle andere kenmerken en uitingsvormen. Grootheidswaan, zelfverrijking, bedrog, geheimen, zelfrechtvaardiging, staatsterreur, machtsbehoud, vijandbeelden, propaganda en corruptie kwamen al tijdens zijn eerste termijn aan de oppervlakte. Zijn tweede termijn vanaf 20 januari 2025 zal in het teken staan van censuur, repressie, handelsoorlogen en expansiedrift. Denk aan grootscheepse zuiveringen, deportatiekampen en het goed- of kwaadschiks annexeren van Groenland, het Panamakanaal of Canada als 51ste staat. Wees ook niet verbaasd als Trump in 2028 zijn macht wil behouden. Steven Hassan: ‘Cult leaders do not relinquish power.’ 

ISBN: 9789083395821
Publicatiedatum: April 2025